De witte kwikstaart is 16,5 tot 19 cm lang (inclusief staart). Het is een slanke vogel met smalle, zwart-witte staart die hij voortdurend op en neer beweegt. Een volwassen mannetje heeft een kenmerkend zwart-wit patroon op de kop. De streek rond het oog is wit, de kopkap en het borststuk zijn zwart. De meest voorkomende ondersoort heeft een grijze rug. Een ondersoort die op de Britse eilanden broedt heeft een zwarte rug en heet rouwkwikstaart (M. a. yarrellii). Soms wordt deze ondersoort als soort beschouwd, maar niet volgens de IOC World Bird List.

Het mannetje en het vrouwtje lijken veel op elkaar. Bij het mannetje zien we ook een zwart achterhoofd welke scherp van de grijze rug is afgescheiden. Bij het vrouwtje is het achterhoofd meer grijs en gaat langzaam over in de grijze rug. In de winter is de bovenkop grijs en de borst heeft een zwarte borstband. Het juveniel heeft een grijze borstband. Er is sprake van een golvende vlucht.

Juveniel heeft een donkere zijkruin, vleugelstrepen grijsachtig, borstvlek grijs in plaats van zwart.

Witte Kwikstaarten vertonen een opvallend zelden voorkomend gedrag in de vogelwereld. Ze zijn zowel territorium- als kolonievogels. Overdag hun "eigen"voedselgebied, bij schemering laten ze alle grenzen in de steek en slapen ze in grote groepen in riet of akkers met hoog gewas of zoals in Kortrijk met honderden in platanen op het stationsplein .

De naam doelt op het voortdurend bewegen (wippen) met de staart.
Betekenis wetenschappelijke naam: glansloos-witte staartwipper.