De Bourgoyen-Ossemeersen is een natuurreservaat in de Belgische stad Gent. Het gebied ligt grotendeels in de deelgemeente Mariakerke en beslaat 230 hectare. Het bestaat uit vochtige graslanden met sloten en grachten, en is een zeer belangrijk overwinteringsgebied voor vogels.

Over de jaren heen heeft de stad Gent de gronden van privé-eigenaars afgekocht, zodat het vogelreservaat nu zo goed als stadseigendom is. Het gebied werd in 1978 beschermd als landschap.

Door dit wetland lopen drie wandelpaden. Centraal ligt de hoeve Valkenhuis, een historische nederzetting in dit natuurgebied. Zoals de naam het zegt, waren valken hier thuis; ze werden hier afgericht voor de jaarlijkse valkenjacht van de Graven Van Vlaanderen. In de jaren 60 en 70 voor de bescherming als natuurgebied was "Valkenhuis" een plek voor enkele Gentse scholen zoals het Sint-Barbaracollege om te komen sporten, voornamelijk voetballen.

Geluidshinder en rustverstoring, voornamelijk door de nabijgelegen ringweg R4, noopten tot een globaal plan van aanpak voor het vogelreservaat. In de afgelopen jaren werd het heringericht en aan de grenzen werden geluidsschermen opgericht.

In 2007 werd het natuurreservaat een tijdje gesloten nadat bleek dat in het grind voor de heraanleg van de paden, asbest zat. Na enkele weken bleek uit onderzoek (onder meer van luchtstalen) dat het om een ongevaarlijke vorm van asbest ging, toch zal het asbest uit deze paden verwijderd worden. Aan de ingang bij de Driepikkelstraat staat een stedelijk milieu- en infocentrum dat in de jaren 2006-2007 werd herbouwd.

De Bourgoyen-Ossemeersen is vooral bekend door de grote aantallen watervogels in het winterhalfjaar. Die vogels worden aangetrokken door de overstroomde graslanden. Opvallend zijn de verschillende soorten eenden: smienten, wintertalingen en slobeenden zijn het talirijkst. Kleinere aantallen van pijlstaart, krakeend, bergeend, kuifeend en tafeleend vervolledigen het rijtje. Ook prominent aanwezig: de ganzen. De grootste groepen vormen Canadese ganzen en brandganzen, beide van exotische oorsprong. Daarnaast zijn er ook nog veel steltlopers te zien: kieviten, wulpen, kemphanen en watersnippen. De meeste eenden, kieviten en watersnippen verlaten in de schemering de Bourgoyen-Ossemeersen om 's nachts te gaan voedsel zoeken in de Leievallei. Omgekeerd zijn er ook vogels die de Bourgoyen-Ossemeersen opzoeken om er te komen slapen: meeuwen, ganzen, wulp en kemphaan.